Jou betroubare, lewende Christelike kernensiklopedie
OZROVECH, SOLOMON (SOLLY) (1927–2015) is jare lank as die gewildste Afrikaanse skrywer van geestelike boeke beskou. Letterlik honderde duisende eksemplare van sy boeke, waaronder talle Bybelse* dagboeke, is deur die jare versprei – die meeste daarvan geskryf ná sy aftrede as predikant*. Hy is in Hillbrow gebore as die seun van ’n Joodse egpaar uit… Lees Meer »
OXFORD-BEWEGING. Kyk by: Morele Herbewapening.
OWERSTE (RAADSLID, HOOFMAN). ’n Leier of belangrike amptenaar op verskillende terreine is in die tyd van die Nuwe Testament* ’n “owerste”, “raadslid” of “hoofman” genoem. Soms verwys “owerste” of “hoofman” na godsdienstige leiers. In Joh 3:1 word Nikodemus* ’n “owerste van die Jode” (1933/1953-Afrikaanse Vertaling) / “’n lid van die Joodse Raad” (1983-Afrikaanse Vertaling) /… Lees Meer »
OWERPRIESTERS. Kyk by: Priesterhoofde.
OWERHEID. Volgens die Nuwe Testament* is die owerheid deur God ingestel en met gesag beklee ter wille van ’n ordelike, geordende en veral menslike samelewing. ’n Owerheid is “dienaar van God” (Rom 13), nié omdat hy mag het nie, maar tot die mate waarin dié mag aangewend word “ten goede” van die mense. Calvyn* soek… Lees Meer »
OVAMBO’S EN DIE CHRISTELIKE GELOOF. Die sewe Ovambo-stamme (Kwanyama, Ndonga, Kwambi, Ngandjera, Mbalantu, Kwaluudhi, Nkolonkadhi-Eunda) woon in die noordelike gebied van die huidige Namibië langs die Angolese grens. Die gebied word vandag in die vier sogenaamde O-streke verdeel: Omusati, Oshana, Ohangwena, Oshikoto. Menings verskil oor die oorsprong van die Ovambo. Die algemene vermoede is dat… Lees Meer »
OU VERBOND. Die term “nuwe verbond” is goed bekend in die Nuwe Testament*, veral by die instelling van die nagmaal*, waar Jesus* by die beker spesifiek sê dat dit die “nuwe verbond” in sy bloed is. In die Ou Testament* word die uitdrukking “nuwe verbond” in Jer 31:31 aangetref, waar God sê dat Hy met… Lees Meer »
OUTOPISTIE VAN DIE HEILIGE SKRIF. Die gesag waarmee die Bybel* tot mense spreek, is volledig geleë in sy Goddelike oorsprong. Omdat dit die Woord van God is, het dit ’n inherente gesag. Die Heilige Skrif* het dus uit homself geloofwaardigheid as gevolg van wat dit is. Hierdie inherente gesag en geloofwaardigheid staan bekend as die… Lees Meer »
OUTONOMIE beteken letterlik dat die mens self (outo) die wet (nomos) stel. Dit kan in verskillende verbande gebruik word, bv staatkundige outonomie, die outonomie van die universiteit, ens. In die algemene etiek* wil dit sê dat die mens bevoeg sou wees om self te bepaal wat goed en kwaad is. Daarteenoor leer die Christelike etiek… Lees Meer »
OUTOGRAFA is die naam vir die oorspronklike manuskrip(te) van die Bybel*. Dit dui op die dokumente wat onder inspirasie van God die Heilige Gees* deur die Bybelskrywers op skrif gestel is. Die oorspronklike outografa is nie meer beskikbaar nie. Ons besit baie ou getranskribeerde (oorgeskrewe) manuskripte. Die taak van die wetenskap van tekskritiek is om… Lees Meer »
OU TESTAMENT. Die eerste 39 boeke van die Bybel* is die Protestantse* “Ou Testament”. Dit het oor ’n tydperk van 1 100 jaar vC ontstaan, en word in drie hoofdele verdeel. 1. Wet* (tora*, Pentateug*): die Jode* se heel eerste “Bybel”. 2. Profete* (nefi-im): wat die ontwikkeling van die teokrasie* beskryf. Josua*, Rigters*, Samuel* en… Lees Meer »
OUTENTISITEIT (OUTENTIEKHEID), gemunt binne die konteks van 20ste-eeuse eksistensialisme*, dra die betekenis van die kwaliteit van egtheid, van getrou (“waar”) wees teenoor jouself. Alhoewel die begrip sentraal staan in die eksistensialistiese denke, strek die wortels daarvan ver terug in die geskiedenis van die Westerse denke tot by Sokrates. Vir hom het menslike deug daarin bestaan… Lees Meer »
OUTENTIEKHEID. Kyk by: Outentisiteit.
OU MENS. Kyk by: Mens, ou mens, nuwe mens.
OUMATJIE STOFFBERG. Kyk by: Stoffberg, Francina Susanna Aletta.
OUDERLING. Die Jode het reeds “oudstes” geken. Hulle het in die Sanhedrin* saam met die skrifgeleerdes* en owerpriesters* gedien (Matt 26:3). Op hulle eerste sendingreis het Paulus* en Barnabas* in elke Christelike gemeente* ouderlinge aangestel (Hand 14:23). In Fil 1:1 word die gemeente met hulle ouderlinge en diakens* aangespreek. En in 1 Tim 5:17 word… Lees Meer »
OTNIËL is die eerste rigter van Israel*2 (Rig 3:7-11) en jonger broer van Kaleb*, die seun van Kenas. Ná sy oorwinning oor Kirjat-Sefer, het hy as beloning Kaleb se dogter, Aksa, as vrou gekry (Jos 15:16-19).
OSSE. Kyk by: Diere van die Bybel.
ORTODOKSIE. “Ortodoks” is afgelei van twee Griekse* woorde wat saam “regsinnig” beteken. In die kerkgeskiedenis is daar twee stromings wat albei “Ortodoksie” genoem word. Die eerste was die regsinnige standpunt wat die vroeë sinodes (kerkvergaderings) teen dwalings (bv oor die twee nature van Christus*) ingeneem het. Atanasius* was bv in sy stryd teen Arius* ’n… Lees Meer »
ORTODOKSE AARTSBISDOM VAN JOHANNESBURG EN PRETORIA (ORTHODOX ARCHBISHOPRIC) is in die Grieks-Ortodokse* tradisie en het in 1907 in Suid-Afrika tot stand gekom. Dié aartsbisdom staan onder die toesig van die patriarg van Aleksandrië. Hulle het sowat 180 000 lidmate (2015) en ’n maandelikse tydskrif bekend as die Alexandrian Light House. Hulle bediening is omvattend en… Lees Meer »
ORREL. Augustinus* het gesê: Cantare amantis est (sing is ’n saak van die liefde). Die gemeente* van die Here* is ’n singende gemeente. Ons lees in die Ou Testament* van allerhande liturgiese (Kyk by: Liturgie) liedere (Eks 15, Ps 145–150). Die gemeente het egter nie gesing nie, dit was hoofsaaklik priesters*1 wat gesing het. Die… Lees Meer »
ORPA is die Moabitiese* skoondogter van Naomi* en haar man Elimelek*, wat getroud was met Giljon* en Rut* met sy broer Maglon*. Die dood van beide broers en hulle pa laat Naomi, Orpa en Rut sonder heenkome. Naomi besluit om terug te keer na haar land van herkoms, en stuur haar twee Moabitiese skoondogters terug… Lees Meer »
ORIGENES (circa 185–254) van Aleksandrië* in Egipte* was ’n vroeë teoloog uit die tweede eeu nC wat in Grieks* geskryf het en in die Vroeë Kerk* feitlik net soveel aangehaal is soos Paulus*. In 202, terwyl hy nog ’n tiener is, sterf sy pa, Leonidas, in die Christenvervolgings. Origenes wou ook as martelaar* sterf, maar… Lees Meer »
ORIËNTALISME. Kyk by: Etnosentrisme.
ORIENTAL MISSIONARY SOCIETY (OMS) is ’n interkerklike sending*organisasie wat hulle toespits op die stig van inheemse kerke. OMS is in 1901 deur Charles Cowman gestig as die Oriental Missionary Society. In 1974 is die naam verander na OMS International. OMS is tans aktief in agt en veertig lande en bedryf meer as veertig opleidingskole wêreldwyd…. Lees Meer »
ORGANIESE INSPIRASIE. Kyk by: Inspirasieteorieë
ORGAANOORPLANTING hou, soos baie ander sake, verband met die geweldige mediese en tegnologiese vordering die afgelope halwe eeu. Hoewel daar vroeër al oorplantings gedoen is (bv horingvlies), was dit die eerste hartoorplanting in Kaapstad in 1968 deur dr Chris Barnard en sy span wat die wêreld aan die praat gesit het. Uit hierdie debat het… Lees Meer »
ORDES. ’n “Orde” soos die woord hier gebruik word, beteken ’n groep Christene* wat die evangelie* van Jesus* op ’n spesifieke wyse uitleef, volgens ’n patroon wat amptelike kerklike goedkeuring geniet. Die woord dek diverse tegniese terme vir verskillende soorte gemeenskappe: “ordes” in die kerkregtelike sin, “kongregasies”, “sekulêre institute” en “verenigings van apostoliese lewe”. Die… Lees Meer »
ORDER OF ETHIOPIA. Kyk by: Dwane, James Matta.
ORDEN. Om tot ’n toepaslike kerklike amp (predikant*, priester*2) gewy te word (HAT, 2005). Te onderskei van legitimasie*. Waar legitimasie in gereformeerde* kerke beteken dat ’n kandidaat ná die voltooiing van teologiese* studies en die voldoening aan kerklike vereistes, deur die kerk se bevoegde liggaam amptelik toegelaat word om as predikant te dien – die… Lees Meer »
OPSTANDING VAN DIE GELOWIGES. In die Ou Testament* is opstanding-verwysings min en meestal onduidelik, en net in latere tekste. Die Ou-Testamentiese mens verlang eerder na ’n langer lewe soos die aartvaders* gehad het (Gen 15:15; 35:29), as na die hiernamaals. Die dood* was meestal nie ’n vreesaanjaende gebeure nie, en was selfs eervol indien die… Lees Meer »
OPSTANDING VAN CHRISTUS. Saam met Christus* se kruisiging*, is die geloof* in sy opstanding dié sentrale element van die Christologiese oortuigings in die Nuwe Testament* en die Christelike kerk*. Die Evangelies* en Handelinge* beskryf Christus se opstanding as deel van die verhale oor Jesus*. In Paulus* se briewe* vorm Christus se dood* en opstanding die… Lees Meer »
OPPERMAN, DIEDERIK JOHANNES (DIRK) (1914–1985) was die digter wat die oorgang van die Dertigers na die meer uitgesproke Veertigers in die Afrikaanse poësie gemaak het. Sy eerste bundel Heilige Beeste het opspraak verwek met die aardsheid van tema en taalgebruik. Opperman se verse toon ’n sterk verbondenheid met die land en met Afrika*. By hom… Lees Meer »
OPOCENSKY, MILAN (1932–2007), bekende ekumeniese* leier, is in Praag gebore waar sy ma die eerste Protestantse* vrou was wat teologie* in die destydse Tsjeggoslowakye studeer het. Opozensky was as jongman betrokke by die Wêreld-Christenstudentefederasie, en van 1989 tot 2000 was hy die sekretaris-generaal van die Wêreldbond van Gereformeerde Kerke*, die oudste gereformeerde* ekumeniese liggaam met… Lees Meer »
OPERATION WORLD is ’n omvattende gebedshandleiding vir Christen-voorbidders wat geweldig baie inligting oor elke land van die wêreld bevat. Die sewende uitgawe van Operation World in Engels het in 2010 verskyn. Vertalings van vorige uitgawes is onder andere in Frans, Duits, Koreaans, Portugees, Spaans, Russies en Tjeggies gedoen met ongeveer twee miljoen kopieë wat versprei… Lees Meer »
OPERASIE MOBILISASIE (OM). George Verwer was in die vroeë 1960’s die stigter van OM. OM beskik oor meer as 2 800 werkers waarvan 50% nie Westerlinge is nie. OM het ’n aantal skepe waarmee die evangelie* na wêrelddele soos die Midde-Ooste, Suid- en Sentraal-Asië en Europa uitgedra word. Meer as 30 miljoen mense het volgens… Lees Meer »
OPENBARING AAN JOHANNES, DIE (BYBELBOEK), is die laaste boek van die Nuwe Testament*. Openbaring is deel van ’n groep boeke wat in die tyd van die Nuwe Testament geskryf is en “apokaliptiese geskrifte” (Kyk by: Apokaliptiek) genoem word. Apokaliptiese geskrifte word gekenmerk deur ’n groot klem op die feit dat “die laaste dae”* aangebreek het…. Lees Meer »
OPENBARING. God se openbaring aan die mens is ’n soewereine daad waaroor Hy uit sy eie vrye wil besluit het. Daarom het Hy ook self bepaal wat Hy wou openbaar, hoe en wanneer Hy dit wou doen, en wat sy oogmerk daarmee was. Die openbaring van God het uiteraard ’n ontmoetingskarakter. In hierdie vrye daad… Lees Meer »
OPE BRIEF, 9 JUNIE 1982. 123 gelegitimeerdes van die NG Kerk* het in 1982 ’n Ope Brief opgestel en versoek dat dit as laatstuk tydens die Algemene Sinode se sitting in Oktober daardie jaar sou dien. Die versoek is geweier aangesien die kerkordelik-korrekte prosedure nie gevolg is om dit op die sinode* se tafel te… Lees Meer »
OPBOU. Vir Paulus* is die gemeentes* ’n gebou van God (1 Kor 3:9). As die grondlegger van die gemeentes in Filippi*, Tessalonika* en Korinte* het hy soos ’n bekwame boumeester die fondament gelê (Rom 15:20; 1 Kor 3:10) – Christus* Jesus*. Nou word op hierdie fondament gebou, ook deur ander medewerkers (1 Kor 3:10). Paulus… Lees Meer »
OOSTHUYSEN, JACOBUS CHRISTIAAN (KOOS) (1933–) is op Port St Johns, Transkei, gebore as die seun van dr Koot Oosthuysen en Gertruida, gebore Schoon. Hy het aan die universiteite van Stellenbosch en Yale gestudeer. As vlot isiXhosa-spreker (Kyk by: Xhosas en die Christelike geloof) was hy leraar van verskeie isiXhosa-sprekende gemeentes in die NG Kerk in… Lees Meer »
OOSTHUIZEN, JEAN het in die Vrystaat grootgeword en is by Perskor se koerante (Hoofstad, Die Transvaler en Oggendblad) in die praktyk van joernalistiek geskool. Hy het ook as politieke korrespondent by die SAUK gewerk voordat hy as nuusredakteur van die NG Kerk* se amptelike koerant, Die Kerkbode* (later net “Kerkbode”) aangestel is. Hy het hom goed… Lees Meer »
OOSTHUIZEN, GERHARDUS CORNELIS (PIPPIN) (1920–) is een van die baanbrekers op die gebied van godsdienswetenskap in Suid-Afrika. Ná sy legitimasie in 1944 het hy vir enkele jare as kapelaan in die SA Weermag diens gedoen, voordat hy as predikant* in twee gemeentes* van die NG Kerk* (Bulawayo en Queenstown) gearbei het. Die akademie het egter… Lees Meer »
OOSTERZEE, JOHANNES JACOBUS. Kyk by: Van Oosterzee, Johannes Jacobus.
OOSTERS-ORTODOKSE KERKE bestaan uit ’n aantal onafhanklike kerke of patriargate wat elkeen ’n eie patriarg (ook genoem ’n metropolitaan of aartsbiskop) aan die hoof het, byvoorbeeld dié van Konstantinopel*, Aleksandrië*, Antiogië*, Jerusalem* en Moskou. Onder die patriarge neem die patriarg van Konstantinopel die eerste plek in, maar dan slegs as eerste onder gelykes. In die… Lees Meer »
OOSTERSE KERK. Kyk by: Grieks-Ortodokse teologie.
OOSPOORT is geleë in die oostelike muur van Jerusalem*, aangrensend aan die tempel* en koninklike paleisgebied. Dit verleen toegang tot die Olyfberg*, oostelike dorpies en die Judese woestyn. Die poort was deel van die oostelike muur wat in Nehemia* se tyd herstel is (Neh 3:29). Volgens Joodse* geloof sal dié poort, wat vandag toegemessel is,… Lees Meer »
OORLOG is deur Carl von Clausewitz gedefinieer as “die voortsetting van politiek met ander middele”. ’n Oorlog impliseer ’n keuse vír ’n militêre in plaas van ’n diplomatieke, politieke of juridiese middel om ’n politieke konflik te besleg. Daar bestaan verskillende soorte oorloë: 1. konvensionele oorloë met konvensionele wapens (dit wil sê nie met wapens… Lees Meer »
OORDEELSAANKONDIGINGS (ELLENDE-AANKONDIGINGS, WEE-UITSPRAKE). In Luk 6:20-22 word vier seënspreuke (saligsprekings*) gebalanseer deur vier oordeelsaankondigings (of “ellende”-aankondigings – 1983-Afrikaanse Vertaling en 2014-Direkte Vertaling), of “wee”-uitsprake – 1933-Afrikaanse Vertaling; 6:24-26). Die oordeelsaankondigings herinner aan Ou-Testamentiese* uitsprake (Jes 5:8-23; Hab 2:6-19). Matt 5:3-12 het nét seënspreuke, die oordeelsaankondigings kom eers in Jesus* se laaste toespraak (Matt 23) aan… Lees Meer »
OORDEEL. Afgesien van ander betekenisse van dié woord, verstaan Christene hieronder veral die eindoordeel wat God oor die mense sal uitspreek. Bekende Skrif*gedeeltes handel uitvoerig hieroor (Matt 25:31-46; 1 Kor 3:10-17; Op 20:11-15), maar daar is ook ’n hele aantal kort verwysings (Rom 2:3; 14:10; Heb 6:2; 9:27; 10:27; 2 Pet 2:4; Judas 4; 6;… Lees Meer »
ONTWIKKELINGSHULP. “Ontwikkeling” is ’n moderne begrip wat veral sedert die einde van die 18de eeu in sy huidige betekenis gebruik word. Dit is nie net op persone van toepassing nie, maar ook op gemeenskappe. In die postmoderne* tyd het ontwikkeling ’n sterk politieke konnotasie verkry. Daar is ’n toenemende en sterker wordende aandrang van lande… Lees Meer »
ONTUG is ’n argaïese term en sluit in die Bybel* ’n wye verskeidenheid van ongeoorloofde seksuele praktyke in, waaronder onsedelikheid* en hoerery*. Ontug word in die 1933/1953-Afrikaanse Vertaling gebruik as vertaling vir znh (Hebreeus* – Hos 2:4), en die Grieks* porneia (Joh 8:41) en koitï (Rom 13:13). Dit kom in die 1983-Afrikaanse Vertaling voor as… Lees Meer »
ONTMITOLOGISERING is as term afkomstig van die Duitse Nuwe-Testamentikus Rudolf Bultmann* (1884–1976), en het ontstaan in ’n algemene hermeneutiek* (leer van interpretasie) van die Nuwe Testament*. Die doel van ontmitologisering is om die historiese verkondiging van die Nuwe Testament vir eietydse gelowiges verstaanbaar te maak: om die mitologiese “ui” waarin die Nuwe-Testamentiese verhale verpak is,… Lees Meer »
ONTMANDE. Kyk by: Eunug.
ONTLUIKENDE KERKE (op Engels: Emerging Churches) is kerke wat probeer om in ’n postmoderne* tyd aan die beginsels van die Bybel* getrou te bly. Die postmoderne konteks stel nuwe vrae aan die kerk* wat 100 jaar gelede ondenkbaar was. Die ontluikende kerke worstel met die vorming van ’n 21ste-eeuse geloof. Dit is waarskynlik te vroeg… Lees Meer »
ONTHOUDING (1 KOR 7:9) het wydverspreid voorgekom in Bybelse* tye, soos onder andere in die Qumran*-gemeenskap, maar veral onder invloed van die Hellenisme*, gedurende spesifieke periodes en vir sekere redes. Selfs algemene, populêre (of volks-) godsdienstige praktyke het nougesette asketiese* dade ingesluit wat dikwels gedien het as voorbereiding vir ’n mistieke* ontmoeting met ’n Goddelike… Lees Meer »
ONSTERFLIKHEID. Die geloof in die onsterflikheid van die mens leef sedert die vroegste tye by feitlik alle volke. Filosowe soos Sokrates, Plato, Aristoteles en later Spinoza, Leibniz, Berkeley, Kant* en Hegel* het hulle met die onsterflikheid besig gehou. In die Katolieke* teologie is daar gepoog om die onsterflikheid te bewys. Die Bybel* leer (1 Tim… Lees Meer »
ONSEDELIKHEID dui op 1. onaanvaarbare seksuele gedrag wat in die Bybel* verskeie oortredings ingesluit het, soos betrokkenheid in prostitusie*, owerspel*, bloedskande (Kyk by: Hoerery; Ontug), en op 2. iets wat in stryd is met die goeie sedes, iets wat immoreel is – bv “om werkers uit te buit, is onsedelik” (sien HAT). Onsedelikheid is in… Lees Meer »
ONS VADER. Die “Ons Vader”-gebed kom in Matt 6:9-13 en in ’n korter vorm in Luk 11:2-4 voor. Moontlik kom die een tradisie (Matt 6) uit Galilea* en die ander (Luk 11) uit Jerusalem*. Sommige meen Lukas* se vorm is die oudste, maar Matteus* se woorde is die naaste aan Jesus* se Aramees*. Jesus kon… Lees Meer »
ONREIN GEESTE. Kyk by: Demone.
ONREGVERDIG. In die Bybelse* regswêreld is ’n onregverdige onder andere iemand wat bevooroordeeld is. Die volk mag geen party bevoordeel het weens status of gebrek daaraan nie (Lev 19:15). Onregverdige beslissings bevoordeel die goddelose en benadeel die arme, hulpelose, behoeftige, weduwee en wese (Ps 82:2-5). Regverdige mense verset hulle teen onregverdige gevangenskap (Jes 58:6). In… Lees Meer »
ONPARTYDIGHEID. Kyk by: Objektiwiteit.
ONIKS. Kyk by: Juwele en edelstene.
ONHEILIG is die teenoorgestelde van heilig* of rein* en dui basies op dit wat nié aan God gewy is nie. In 1 Tim 1:9 word onheiliges ingesluit in ’n lang lys van veertien kategorieë van sondaars of wettelose mense vir wie die wet* van God geen betekenis het nie, en wat deur die wet as… Lees Meer »
ONGEREGTIGHEID is ’n aspek van die breër begrip “sonde”* en word daarom dikwels as ’n sinoniem vir sonde gebruik (Eks 34:7-8; Ps 38:19; Jes 5:18; Jer 30:14-15). Niemand is in die lig van God se geregtigheid* en sy wet* regverdig nie. Ons ongeregtigheid word juis daardeur bevestig (Rom 3:5-21). Ongeregtigheid is nie noodwendig ’n indiwiduele… Lees Meer »
ONGELOOF. Geloof* is om seker te wees van die dinge wat ’n mens hoop en om oortuig te wees van dinge wat ons nie kan sien nie (Heb 11:1). Ongeloof is dus om nié hiervan oortuig en seker te wees nie. Die teenstelling tussen geloof en ongeloof gaan oor die wie en die waarop ’n… Lees Meer »
ONGEHUDE MOEDERS. Kyk by: Tehuise vir ongehude moeders.
ONFEILBAARHEID is volgens die HAT (2005) om vry te wees van dwaling, van vergissing, nooit ’n fout te begaan nie. Hierdie eienskap word in die godsdiens op onder andere God en die Bybel* toegepas. Die gereformeerde* oortuiging is dat God sonder sonde* is en ook nie sonde doen nie. God is dus ’n onfeilbare wese…. Lees Meer »
ONESIMUS was Filemon* se slaaf wat deur Paulus* se toedoen in die gevangenis tot bekering* gekom het. Dit is onseker of Onesimus probeer ontvlug het, en selfs van Filemon se besittings gesteel het (Filem 18), en of Onesimus op die gebruiklike manier homself tot ’n vriend (Paulus) van sy eienaar gewend het in ’n poging… Lees Meer »
ONEINDIGHEID / EINDELOOSHEID. Die basiese aard van die oneindige betref die besef van een, nog een, en so meer, letterlik sonder einde, eindeloos, on-eindig. Hoewel dit bekend staan as die potensieel-oneindige is ’n meer insigtelike benaming die suksessief-oneindige (SO). Sedert die Griekse filosofie word daar egter ook van die aktueel oneindige gepraat, naamlik in die… Lees Meer »
ONDERWYSING. Die Ou Testament* gebruik twaalf en die Nuwe Testament* vyf woorde om na onderwysing, leer en onderrig te verwys. God self onderrig mense (Job 36:22). Hy leer Moses* (Eks 4:12), Israel* (Eks 24:12), Dawid* en sy opvolgers wat die verbond* behels (Ps 132:12), God leer Juda*, al is dit tevergeefs (Jer 32:33). Hy leer… Lees Meer »
ONDERWYSER. Kyk by: Rabbi.
ONDERRIG. Kyk by: Onderwysing.
ONDERHOUDING. Kyk by: Voorsienigheid.
ONDERDOMPELING. Die doop* word op twee maniere bedien: deur besprinkeling* of deur onderdompeling. Daar is kerke wat beide metodes erken, maar daar is kerke wat net onderdompeling erken. Alhoewel daar nooit in die Nuwe Testament* enige aandag aan die metode van doop gegee word nie, is sekere kerke oortuig dat die Griekse* woord vir doop… Lees Meer »
ONCHRISTELIKE REGERINGS. Kyk by: Gebed om die val van regerings.
ONBEKENDE GOD was volgens Hand 17:23 ’n inskripsie op ’n altaar in Atene*. Paulus* het die Griekse filosowe op die Areopagusheuwel toegespreek, en die inskripsie “Aan ’n onbekende god” as aanknopingspunt gebruik. Argeologiese en literêre ondersoek kon egter nog nie bewyse voorlê van so ’n inskripsie nie. Daar is wel literêre bewyse vir inskripsies in… Lees Meer »
ONAN was Juda*1 se tweede seun by die Kanaänitiese* vrou Bat-Sua*. Met die dood van sy broer, Er*1, wou hy nie die gebruiklike swaershuwelik met die weduwee, Tamar*1, voltrek nie, omdat hy geweet het dat die kinders wat hy sou verwek, as Er se kinders erken sou word. Vir dié weiering is hy deur God… Lees Meer »
ONAFHANKLIKE KERKE IN DIE BRUIN GEMEENSKAP stam uit die 19de eeu. Hulle noem hulleself “pinksterkerke”, maar moet onderskei word van die gevestigde pinksterkerke soos die Apostoliese Geloofsending*, asook van die meer onlangse, soms Amerikaans-georiënteerde, charismatiese kerke uit die neo-pentekostalisme. Daar bestaan min bronne, maar uit oorlewering word dit duidelik dat hierdie kerke teruggaan na die… Lees Meer »
ONAFHANKLIKE AFRIKA-KERKE. Kyk by: Afrika-Onafhanklike kerke.
OMS INTERNASIONAAL. Kyk by: Oriental Missionary Society.
OMRI was ’n dienskneg van God en ’n generaal in die weermag van koning Ela van Israel*4. Ela is deur Simri* vermoor by Tirsa (1 Kon 16:15-27.) Die oomblik toe die weermag van Omri verneem het van die dood van koning Ela, het hy Tirsa aangeval waar Simri vir sewe dae lank as die volgende… Lees Meer »
OMGEEGROEP het ’n noemnaam geword vir kleingroep. “Omgee” verwys na sterk verhoudings waar lidmate* vir mekaar omgee en aan mekaar versorging bied. Dit, weer, hou verband met kerke se verstaan van die Bybelse* woord koinonia. Binne die gereformeerde* tradisie word hierdie begrip soos volg verklaar: deelhê aan Christus*, deelhê aan mekaar en ’n verpligting om… Lees Meer »
OLYWE. Kyk by: Plante in die Bybel.
OLIVIER, JOHANNES PETRUS JACOBUS (HANNES) (1945–1998) was verbonde aan twee departemente van die Universiteit van Stellenbosch: die departement Semitiese Tale* (1969–1980) en die departement Ou Testament* (1981–1998). Hy het sy doktorsgraad onder leiding van prof Charles Fensham* voltooi met die proefskrif: The Old Mesarum Edict and the Old Testament. Sy talle publikasies het onder andere… Lees Meer »
OLIFANTE. Kyk by: Diere van die Bybel.
OLIESEL. Die siekesalwing of oliesel is een van sewe sakramente* in sowel die Katolieke* as die Ortodokse* kerke. Wanneer iemand ernstig siek word of deur ouderdom of besering in gevaar van dood verkeer, word ’n priester*2 ontbied om die siekesalwing te bedien (Mark 6:13 en Jak 5:14-15 is hier van toepassing.) Die voorhoof en hande… Lees Meer »
OG is die koning van Basan* en laaste van die Refaïete – die reuse wat die laaste struikelblok vir die Israeliete* was op pad na die beloofde land. Die Amoritiese* konings Sihon* en Og het geweier dat die Israeliete deur hulle grondgebied trek en het die Israeliete aangeval. Hulle is egter verslaan en die grondgebied… Lees Meer »
OFIR is veral bekend as ’n landstreek waarvandaan Salomo* onder andere goud van hoë gehalte ingevoer het met die skepe wat hy aan die kus van Edom* laat bou het (1 Kon 9:26-28). Ook koning Josafat*1 wou skepe hierheen stuur om goud te kry, maar hulle het almal vergaan (1 Kon 22:49). Groot onsekerheid bestaan… Lees Meer »
OFFERS EN OFFERANDES speel ’n kardinale rol in die Bybel*, in beide Ou* en Nuwe* Testament. Hoewel die meeste Christene vandag dié manier van aanbidding as uiters vreemd beleef, het hierdie rituele ’n groot invloed gehad op die inhoud van ons geloof*. In Hebreeus* bestaan daar verskeie woorde (ten minste sewe) wat met “offer” of… Lees Meer »
OFEL is ’n deel van die suidoostelike heuwel van Jerusalem* tussen die huidige stadsmuur en die Ou Dawidstad. Aan die voet van die Ofelheuwel ontspring die Gihon*-fontein. Koning Jotam* (2 Kron 27:3) en Manasse* (2 Kron 33:14) onderneem muurversterkings op die Ofel. Tempelslawe woon ná die ballingskap* hier (Neh 3:26).
OESFEES. Kyk by: Feeste; en ook: Pinkster.
OERGESKIEDENIS. Kyk by: Pentateug.
OEFENINGSHUIS. Kyk by: Gesticht.
ODUYOYE, MERCY AMBA. Kyk by: Feminisme.
ODENDAAL, DIRK HERMANUS (1928–1990) se akademiese loopbaan het in 1957 by die Decoligny-Teologiese Kollege in die Oos-Kaap begin en van 1972 tot 1990 was hy verbonde aan die Universiteit van Stellenbosch (Departement Ou Testament*). Odendaal het sy doktorsgraad by die Westminster Theological Seminary in die VSA onder leiding van prof EJ Young voltooi met die… Lees Meer »
ODENDAAL, AA en ODENDAAL BJ ### LEMMA WORD GESKRYF. (Saam)
OCKHAM, WILLEM VAN. Kyk by: Willem van Ockham.
OBJEKTIWITEIT EN ONPARTYDIGHEID. In die moderne wetenskapsbedeling het die positivisme* die siening gevestig dat die wetenskap objektief en neutraal* moet wees deur bloot sintuiglik-waarneembare feite te registreer. Teenoor objektiwiteit word “subjektiwiteit” dan – in die sin van willekeur – gestel. Die moderne wetenskapsteorie – Popper, Kuhn, Lakatos, Feyerabend, Stegmüller en andere – het intussen die… Lees Meer »
OBERHOLZER, PIETER HENDRIK (1950–) het teologie* op Stellenbosch studeer, maar is nie tot die bediening van die NG Kerk* toegelaat nie omdat hy openlik gay* is en dit ná verskillende soorte behandeling gebly het. Hy vertrek na Nederland waar hy ná verdere studie in die Gereformeerde Kerken georden word en die gemeentes van Oosterhout en… Lees Meer »
OBERHOLZER, JOHANNES PETRUS (BART) (1927–) studeer teologie te Pretoria. Hy bedien die gemeentes Salisbury-kombinasie, Boksburg, Middelburg-Transvaal, Rustenburg, Pretoria en Verwoerdburg van die Nederduitsch Hervormde Kerk van Afrika (NHKA)*. Hy studeer verder en ontvang DD met lof. Hy doseer Hebreeus* en Bybelkunde en vanaf 1971 is hy hoof van en professor in die departement Ou-Testamentiese* Wetenskap… Lees Meer »
OBED. Hoewel ’n paar persone in die Ou Testament* hierdie naam dra, is die bekendste waarskynlik die seun van Rut* en Boas* en kleinseun van Naomi* (Rut 4:17). Hy was uiteindelik ook Dawid* se oupa (1 Kron 2:12-15) en word in Jesus* se geslagsregister genoem (Matt 1:5-6).
OBADJA (BYBELBOEK) is met sy een en twintig verse die kortste boek in die Ou Testament*. Die naam “Obadja” beteken “dienaar/aanbidder van die Here”, maar daar is geen persoonlike besonderhede oor die profeet beskikbaar nie. Die Talmud* beskryf hom as ’n amptenaar van koning Agab* (vgl 1 Kon 18:1-15), maar hierdie siening word nie deur… Lees Meer »